O Exército de Myanmar entregou o poder do país ao comandante en xefe das forzas armadas, logo dos arrestos da líder civil do país, Aung San Suu Kyi, e outros líderes de alto rango en redadas matutinas o luns.
Segundo informa CNN, nun discurso na televisión de propiedade militar Myawaddy TV, o Exército de Myanmar dixo que detivera a líderes políticos clave en resposta a un fraude electoral e que declarara o estado de emerxencia.
O poder entregouse ao xefe do exército Min Aung Hlaing, segundo Reuters. CNN non pode confirmar os informes de Reuters debido á interrupción xeralizada de Internet e as telecomunicacións en Myanmar.
O anuncio segue a varios días de empeoramento das tensións políticas e crecentes temores dun golpe militar e prodúcese horas antes de que se programara o inicio dunha nova sesión do parlamento.
O portavoz gobernante da Liga Nacional para a Democracia (NLD), Myo Nyunt, confirmou as detencións a CNN o luns. «O conselleiro de estado Daw Aung San Suu Kyi e algunhas outras figuras importantes están detidas en (a cidade capital de) Naypyidaw», dixo Myo Nyunt. «Os militares parecen tomar o control da capital agora».
Varios líderes de alto rango de estados grandes de Myanmar, incluídos os ministros do estado de Shan, o estado de Kayah e o voceiro do estado de Ayeyarwady da NLD, tamén foron detidos nas redadas, dixo Myo Nyunt.
O luns pola mañá, as principais canles de noticias de Myanmar foron suspendidos do ar e informouse dunha interrupción significativa de Internet no condado. Tamén se podían ver soldados fóra do concello en Yangon, no centro comercial do país.
A semana pasada, un voceiro militar dixo que non descartaría un golpe se non se investigaban as denuncias dos militares sobre presunto fraude electoral nas eleccións de novembro de 2020. Afirma que hai máis de 10,5 millóns de casos de «fraude potencial, como votantes inexistentes» e pediu á comisión electoral que divulgue públicamente os datos finais das enquisas.
O partido de Suu Kyi, a NLD, reclamou unha victoria abrumadora na segunda votación democrática do país desde o fin do goberno militar directo en 2011, co 83% dos votos, o que permitiu ao partido formar un goberno. O Partido Unión, Solidaridade e Desarrollo, respaldado polo exército, gañou 33 dos 476 escaños posibles, menos do que agardaba o partido.
A comisión electoral de Myanmar rexeitou o xoves as acusacións de fraude electoral, dicindo que calquera erro, como nomes duplicados nas listas de votantes, non era suficiente para afectar o resultado da votación.
O vernes, o secretario xeral das Nacións Unidas, Antonio Guterres, expresou «grande preocupación» polos recentes acontecementos en Myanmar e instou a «tódolos actores a adherirse ás normas democráticas e respectar o resultado das eleccións xerais do 8 de novembro».
Unha declaración conxunta de 16 misións internacionais no país, incluídos Estados Unidos, Reino Unido e a Unión Europea tamén se opuxo a calquer intento de alterar o resultado das eleccións ou «impedir a transición democrática de Myanmar».
O luns, a organización non gubernamental de dereitos humanos Burma Rights UK dixo nunha publicación en Twitter que a nova da detención de Suu Kyi era «devastadora».
«Isto debe ser enfrontado coa resposta internacional máis enérxica. Os militares deben comprender que cometeron un grande erro de cálculo ao pensar que poden sairse coa súa», dixo o grupo.
A premio Nobel Suu Kyi é considerada unha heroína da democracia en Myanmar, tanto por ser unha exprisionera política que pasou 15 anos baixo arresto domiciliario como por ser a filla da asasinada icona da independencia, Aung San. Desde que o seu partido obtivo unha victoria esmagadora en 2015 e estableceu o primeiro goberno civil tras 50 anos de illamento e autoritarismo militar, foi a líder de facto de Myanmar e ocupou o cargo de conselleira de estado, un título inventado como unha lagoa xurídica na constitución que lle prohíbe converterse en presidenta.
Mais a súa reputación internacional viuse empañada nos últimos anos por acusacións de xenocidio contra a poboación musulmana rohingya de Myanmar. Myanmar nega os cargos e afirmou durante moito tempo que é cousa de terroristas.
Cando Myanmar espertou coa nova dun posible golpe de Estado o luns, houbo evidencia dunha interrupción significativa da red telefónica e Internet en todo o país, o que podería afectar a capacidade das persoas para obter información ou organizar calquera resposta a través das redes sociais.
Netblocks, que monitorea os apagóns de Internet en todo o mundo, dixo que os datos da rede en tempo real amosaban unha caída importante na conectividade nas primeiras horas do luns pola mañá. Doug Madory, analista de Kentik, unha empresa de observación de redes, agregou en Twitter que se estaba a producir unha «grande interrupción de Internet».
«Monitoreáronse as continuas desconexións coa conectividade nacional caendo inicialmente ao 75% e posteriormente ao 50% dos niveis ordinarios ás 8:00 am hora local», según Netblocks.
Reuters informou que o medio estatal de Myanmar MRTV está a ter problemas técnicos e non pode transmitir, segundo dixo a canle. «Debido ás actuais dificultades de comunicación, gustaríanos informarlles respectuosamente que os programas regulares de MRTV e Myanmar Radio non poden transmitirse», dixo Myanmar Radio and Television nunha publicación na súa páxina de Facebook.
Netblocks informou que «os datos técnicos amosan recortes que afectan a múltiples operadores de rede, incluídos Myanma Post and Telecommunications (MPT) de propiedade estatal e o operador internacional Telenor, con achádegos preliminares que indican un mecanismo de interrupción ordenado centralmente dirixido a servizos móbiles e algúns servizos de liña fixa, que progresa co tempo».
O destacado historiador e autor de Myanmar, Thant Myint-U, dixo en Twitter o luns que «As portas acaban de se abrir a un futuro moi diferente. Teño a sensación de que ninguén poderá realmente controlar o que vén despois. E lembre que Myanmar é un país inundado de armas, con fondas divisións étnicas e relixiosas, onde millóns apenas poden alimentarse».
A acción militar xerou preocupación e condena da comunidade internacional.
O asesor de seguridade nacional de EE.UU. Jake Sullivan informou ao presidente Joe Biden sobre a situación en Myanmar, segundo un comunicado da secretaria de prensa da Casa Blanca, Jen Psaki.
«Estados Unidos oponse a cualquera intento de alterar o resultado das eleccións recentes ao impedir a transición democrática de Myanmar, e tomará medidas contra os responsables se estes pasos non se revirten», di o comunicado. «Estamos a seguir de cerca a situación».
O xefe do exército Min Aung Hlaing estivo baixo sancións de Estados Unidos desde decembro de 2019. Foi designado por graves abusos contra os dereitos humanos relacionados coas atrocidades cometidas contra os rohingya.
Australia pediu o luns a liberación inmediata de Suu Kyi e outros líderes de alto rango que están detidos polo exército.
Nunha declaración do Departamento de Relacións Exteriores e Comercio de Australia, Marise Payne, a Ministra de Relacións Exteriores, dijxo: «O Goberno de Australia está fondamente preocupado polos informes de que o Exército de Myanmar está tratando unha vez máis de tomar o control do país».
«Facemos un chamado aos militares para que respecten o Estado de Dereito, resolvan as disputas a través de mecanismos legais e poñan en libertade de inmediato a tódolos líderes civís e outras persoas que foron detidas ilegalmente», di o comunicado.